Xuất khẩu trái cây sấy là một trong những ngành hàng tiềm năng của Việt Nam. Tuy nhiên, để thực hiện thành công, doanh nghiệp cần nắm rõ các thủ tục và quy định liên quan.
Tình hình xuất khẩu trái cây sấy khô hiện nay
Việt Nam đang nổi lên như một “ngôi sao sáng” trên bản đồ xuất khẩu trái cây sấy khô thế giới. Với lợi thế về nguồn nguyên liệu dồi dào và đa dạng, cùng sự phát triển vượt bậc của công nghệ chế biến, ngành hàng này đang ngày càng thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư và người tiêu dùng quốc tế.
Công nghệ sấy trái cây trong nước cũng đang ngày càng hiện đại và tiên tiến, đặc biệt là với sự phát triển vượt bậc của các công nghệ sấy nhiệt và sấy lạnh. Những cải tiến này không chỉ giúp bảo quản hương vị và chất dinh dưỡng tối. Món đồ ăn nhanh đã trở thành giải pháp bảo quản lâu dài và là xu hướng tiêu thụ phổ biến trên toàn cầu.
Thủ tục xuất khẩu trái cây sấy khô
1. Chính sách
Thực phẩm là nhóm hàng hóa có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng, do đó quy định về xuất nhập khẩu thực phẩm qua biên giới và cửa khẩu thường rất nghiêm ngặt. Việc xuất khẩu trái cây sấy khô cũng không ngoại lệ. Để đảm bảo tuân thủ các quy định, doanh nghiệp cần nắm rõ các thông tư và văn bản pháp lý liên quan đến thực phẩm khi thực hiện thủ tục xuất khẩu.
- Thông tư 33/2014/TT-BNNPTNT: Điều 9 và Điều 10 của thông tư này quy định chi tiết về hồ sơ và quy trình kiểm dịch thực vật khi xuất khẩu, trong đó đề cập các thủ tục cần thiết.
- Quyết định 10/2010/QĐ-TTg: Chương 2 quy định về giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS) đối với hàng hóa xuất khẩu. Mặc dù giấy CFS không phải là yêu cầu của hải quan, nhưng nếu đối tác nước ngoài yêu cầu, doanh nghiệp cần cung cấp giấy này.
- Thông tư 39/2018/TT-BTC: Khoản 1 của Điều 5 cung cấp hướng dẫn chi tiết về quy trình thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, bao gồm trái cây sấy khô.
Các giấy tờ liên quan (theo yêu cầu của nhà nhập khẩu):
- Kiểm dịch thực vật: Việc kiểm dịch chất lượng phải được thực hiện bởi đơn vị có thẩm quyền, thường là Cục Bảo vệ Thực vật thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, theo yêu cầu của thị trường nhập khẩu.
- Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm (ATTP): Doanh nghiệp xuất khẩu cần đảm bảo sản phẩm đáp ứng tiêu chí về an toàn vệ sinh thực phẩm.
- Giấy chứng nhận lưu hành sản phẩm tự do (CFS): Được yêu cầu khi đối tác nhập khẩu yêu cầu, giấy CFS xác nhận sản phẩm có thể lưu hành tự do tại quốc gia xuất khẩu.
- Trái cây sấy khô không thuộc danh mục hàng hóa bị cấm xuất nhập khẩu, do đó thủ tục xuất khẩu loại hàng hóa này diễn ra bình thường và tương tự như các loại hàng hóa khác.
2. Quy định về nhãn mác
Bao bì và nhãn mác của trái cây sấy khô khi xuất khẩu cần được thể hiện đầy đủ các thông tin quan trọng bằng tiếng Anh, ngôn ngữ của nước xuất khẩu hoặc nhập khẩu, bao gồm:
- Đơn vị sản xuất: Tên và địa chỉ của nhà sản xuất.
- Ngày sản xuất (NSX) và hạn sử dụng: Cung cấp thời gian sản xuất và thời hạn sử dụng của sản phẩm.
- Nguồn gốc xuất xứ: Xác định rõ quốc gia hoặc vùng lãnh thổ nơi sản xuất trái cây sấy khô.
- Thành phần sản phẩm: Liệt kê các nguyên liệu được sử dụng trong sản phẩm.
- Thông tin khác: Bao gồm hướng dẫn sử dụng, bảo quản và các yếu tố liên quan khác.
Việc ghi nhãn mác đầy đủ không chỉ tuân thủ các quy định xuất nhập khẩu mà còn giúp người tiêu dùng hiểu rõ về sản phẩm, từ xuất xứ đến cách sử dụng và các thông tin quan trọng khác.
3. Mã HS và thuế xuất khẩu
- Mã HS của trái cây sấy khô: Mã HS (Harmonized System Code) của trái cây sấy khô thuộc nhóm 0813. Để xác định mã HS cụ thể cho từng loại sản phẩm trái cây sấy khô, doanh nghiệp nên liên hệ với các cơ quan hải quan hoặc đơn vị tư vấn để được hỗ trợ chính xác và kịp thời.
- Thuế xuất khẩu: Trái cây sấy khô hiện tại được áp dụng thuế xuất khẩu 0%.
- Thuế giá trị gia tăng (VAT): Mặt hàng này cũng được áp dụng VAT 0%.
Việc áp dụng thuế suất 0% giúp tăng sức cạnh tranh của các sản phẩm trái cây sấy khô trên thị trường quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu.
4. Bộ hồ sơ hải quan khi xuất khẩu trái cây sấy khô
Trái cây sấy khô không thuộc danh mục hàng hóa cần quản lý chuyên ngành hoặc yêu cầu giấy phép đặc biệt, vì vậy doanh nghiệp có thể thực hiện thủ tục xuất khẩu theo quy trình thông thường.
Bộ hồ sơ hải quan để xuất khẩu trái cây sấy khô sẽ tuân theo quy định tại khoản 5 Điều 1 của Thông tư 39/2018/TT-BTC (sửa đổi bởi Điều 16 Thông tư 38/2015/TT-BTC). Bộ hồ sơ cơ bản bao gồm:
- Tờ khai hải quan: Đây là tài liệu chính xác nhận thông tin hàng hóa khi xuất khẩu.
- Hợp đồng thương mại (Sales Contract): Ghi rõ các điều khoản mua bán giữa doanh nghiệp xuất khẩu và đối tác nhập khẩu.
- Giấy tờ đầu vào hàng hóa: Bao gồm hóa đơn mua bán nguyên liệu và bảng kê thu mua.
- Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice): Xác nhận giá trị của lô hàng xuất khẩu.
- Vận đơn đường biển (Bill of Lading): Tài liệu vận chuyển do hãng vận tải phát hành.
- Phiếu đóng gói hàng hóa (Packing List): Chi tiết về cách đóng gói, số lượng, trọng lượng hàng hóa.
- Các chứng từ, giấy phép khác (nếu có): Bao gồm giấy kiểm dịch thực vật, giấy chứng nhận xuất xứ (C/O), giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm (nếu yêu cầu).
Lưu ý: Ngoài các giấy tờ trên, doanh nghiệp cần tham khảo kỹ chính sách quản lý hàng hóa của nước nhập khẩu để nắm bắt các yêu cầu và chứng từ bổ sung nhằm chuẩn bị một cách đầy đủ, tránh phát sinh rủi ro trong quá trình xuất khẩu.
Các giấy tờ khác nếu được yêu cầu bởi đối tác nhập khẩu có thể bao gồm:
- Giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS).
- Giấy kiểm dịch thực vật từ cơ quan có thẩm quyền.
Việc chuẩn bị kỹ lưỡng các chứng từ này sẽ giúp quá trình xuất khẩu trái cây sấy khô diễn ra suôn sẻ và đạt hiệu quả cao.
1. Certificate of Origin (Giấy chứng nhận xuất xứ) (C/O):
Chứng nhận xuất xứ không phải là yếu tố bắt buộc trong quá trình thông quan hàng hóa xuất khẩu, nhưng mang lại nhiều lợi ích khi giao dịch tại các thị trường có hiệp định thương mại với Việt Nam. Chứng nhận này giúp người nhập khẩu được hưởng mức thuế nhập khẩu ưu đãi theo các hiệp định thương mại tự do. Mặc dù không bắt buộc, người mua hàng có thể yêu cầu doanh nghiệp cung cấp chứng nhận xuất xứ để áp dụng mức thuế ưu đãi.
Ví dụ, khi xuất khẩu sang các nước ASEAN, doanh nghiệp cần cung cấp mẫu C/O Form D; khi xuất khẩu sang Trung Quốc là mẫu C/O Form E; và đối với thị trường Mỹ, có thể sử dụng mẫu C/O Form B. Các mẫu chứng nhận sẽ khác nhau tùy thuộc vào quy định của từng quốc gia nhập khẩu.
Bộ hồ sơ xin cấp Chứng nhận Xuất xứ bao gồm:
- Hóa đơn vận chuyển (Bill of Lading): Chứng từ do đơn vị vận chuyển cung cấp.
- Hóa đơn bán hàng (Invoice): Tài liệu thể hiện giá trị hàng hóa xuất khẩu.
- Danh sách hàng đóng gói (Packing List): Chi tiết về cách đóng gói và nội dung của lô hàng.
- Tờ khai xuất khẩu đã thông quan: Chứng từ xác nhận đã hoàn tất thủ tục thông quan.
Ngoài ra, doanh nghiệp cần cung cấp thông tin về định mức sản xuất và quy trình sản xuất của sản phẩm, cũng như thông tin về nguyên liệu đầu vào, bao gồm:
- Tờ khai nhập khẩu nguyên vật liệu.
- Hóa đơn mua nguyên vật liệu.
- Bảng kê thu mua.
Những tài liệu này giúp chứng minh nguồn gốc và quy trình sản xuất, xác nhận rằng sản phẩm đủ điều kiện để được cấp Chứng nhận Xuất xứ theo yêu cầu của thị trường nhập khẩu.
2. Giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS)
Giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS) là một văn bản quan trọng trong quy trình xuất khẩu, đặc biệt là đối với các sản phẩm như tinh bột sắn. CFS chứng nhận rằng hàng hóa đã được sản xuất và đủ tiêu chuẩn để lưu hành tại nước xuất khẩu. Để xin cấp CFS cho lô hàng xuất khẩu tinh bột sắn, bạn cần chuẩn bị hồ sơ bao gồm các tài liệu sau:
Văn bản đề nghị cấp CFS: Nêu rõ thông tin về tên hàng, mã HS của hàng hóa, số chứng nhận tiêu chuẩn sản phẩm hoặc số đăng ký, số hiệu tiêu chuẩn (nếu có), thành phần hàm lượng hợp chất (nếu có), và nước nhập khẩu hàng hóa. Văn bản này cần có 1 bản chính và có thể được thể hiện bằng tiếng Việt và tiếng Anh.
Giấy chứng nhận đầu tư hoặc giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp: 1 bản sao có đóng dấu của thương nhân.
Danh mục các cơ sở sản xuất (nếu có): Bao gồm tên và địa chỉ của các cơ sở, cùng với các mặt hàng sản xuất để xuất khẩu. Cần chuẩn bị 1 bản chính.
Bản tiêu chuẩn công bố áp dụng cho sản phẩm: Kèm theo cách thể hiện trên nhãn hàng hóa, bao bì, hoặc tài liệu kèm theo sản phẩm. Cần 1 bản sao có đóng dấu của thương nhân.
Bạn cần đảm bảo rằng tất cả các tài liệu này được chuẩn bị đầy đủ và chính xác để đảm bảo quy trình xin cấp CFS diễn ra thuận lợi.
3. Giấy chứng nhận y tế (Health Certificate – HC)
Là yêu cầu quan trọng để xuất khẩu các sản phẩm thực phẩm, bao gồm tinh bột sắn. Đây là một phần của quy trình kiểm tra an toàn thực phẩm theo Thông tư 52/2015/TT-BYT, và thuộc sự quản lý của Bộ Y tế. Để xin cấp Giấy chứng nhận y tế cho sản phẩm tinh bột sắn, bạn cần chuẩn bị hồ sơ bao gồm các tài liệu sau:
Đơn đề nghị cấp HC: Theo mẫu quy định trong Phụ lục 08 kèm theo Thông tư 52/2015/TT-BYT.
Kết quả kiểm nghiệm: Cung cấp kết quả kiểm nghiệm của từng mặt hàng trong lô hàng xuất khẩu, bao gồm các chỉ tiêu theo yêu cầu của Quy chuẩn kỹ thuật (nếu có) hoặc các chỉ tiêu chất lượng và an toàn theo quy định (nếu chưa có Quy chuẩn kỹ thuật). Kết quả kiểm nghiệm phải do phòng kiểm nghiệm được chỉ định, phòng kiểm nghiệm độc lập được công nhận, hoặc phòng kiểm nghiệm được thừa nhận thực hiện. Cung cấp bản gốc hoặc bản sao có chứng thực.
Mẫu nhãn sản phẩm: Cung cấp bản sao có xác nhận của tổ chức hoặc cá nhân.
Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh: Kèm theo Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm (nếu cần thiết), hoặc Giấy tiếp nhận bản công bố hợp quy hoặc Xác nhận công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm. Cung cấp bản sao có xác nhận của tổ chức hoặc cá nhân.
Đảm bảo rằng tất cả các tài liệu này được chuẩn bị và chứng thực đúng quy định để quy trình xin cấp Giấy chứng nhận y tế diễn ra thuận lợi.
4. Giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật (Phytosanitary Certification)
Là tài liệu quan trọng trong quá trình xuất khẩu, giúp đảm bảo rằng hàng hóa đáp ứng các yêu cầu về an toàn thực vật và ngăn chặn sự lây lan của các loài sâu bệnh, vi sinh vật có hại, và cỏ dại nguy hiểm. Để xin cấp giấy chứng nhận này, bạn cần chuẩn bị hồ sơ gồm các tài liệu sau:
- Giấy đăng ký kiểm dịch thực vật: Theo mẫu quy định.
- Hợp đồng mua bán hàng hóa: Xác nhận giao dịch và thông tin về hàng hóa.
- Vận đơn, Invoice, Packing List: Bao gồm các tài liệu vận chuyển, hóa đơn và danh sách đóng gói.
- Giấy ủy quyền của nhà sản xuất: Để chứng minh quyền đại diện trong việc xin cấp giấy chứng nhận.
- Mẫu của lô hàng cần kiểm dịch thực vật: Để thực hiện kiểm tra và đánh giá.
Các tài liệu này cần được chuẩn bị đầy đủ và chính xác để đảm bảo quy trình xin cấp Giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật diễn ra suôn sẻ.
5. Thủ tục Xuất khẩu Trái cây Sấy khô
Để xuất khẩu trái cây sấy khô, bạn cần thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Chuẩn bị Hồ sơ Hải quan
Chuẩn bị hồ sơ hải quan theo quy định, bao gồm các giấy tờ như đã nêu trong hướng dẫn H-Cargo trước đó.
Bước 2: Đăng ký Khai Hải quan
Chi cục Hải quan nơi doanh nghiệp có trụ sở hoặc cơ sở sản xuất (CSSX): Đăng ký khai báo tại nơi doanh nghiệp hoạt động.
Chi cục Hải quan nơi tập kết hàng hóa xuất khẩu: Đăng ký khai báo tại nơi hàng hóa được tập kết.
Chi cục Hải quan cửa khẩu xuất hàng: Đăng ký khai báo tại cửa khẩu xuất hàng để hoàn tất thủ tục xuất khẩu.
Bước 3: Cơ quan Hải quan Kiểm tra Tờ khai Hải quan
Kiểm tra điều kiện: Nếu lô hàng không đáp ứng đủ điều kiện, cơ quan hải quan sẽ từ chối đăng ký tờ khai và cung cấp lý do cụ thể.
Kiểm tra trên tờ khai giấy: Công chức hải quan có trách nhiệm kiểm tra kỹ lưỡng các điều kiện đăng ký trong tờ khai và các giấy tờ khác trong hồ sơ hải quan.
Bước 4: Phân luồng Tờ khai
- Luồng Xanh: Hồ sơ tờ khai hải quan được chấp nhận mà không yêu cầu thêm thông tin hoặc kiểm tra ngoài các điều kiện thông thường.
- Luồng Vàng: Kiểm tra các chứng từ liên quan đến hồ sơ hải quan, do người khai hải quan nộp hoặc xuất trình, trên Cổng thông tin một cửa quốc gia.
- Luồng Đỏ: Kiểm tra thực tế hàng hóa dựa trên các chứng từ liên quan thuộc hồ sơ hải quan, do người khai hải quan nộp hoặc xuất trình, trên Cổng thông tin một cửa quốc gia.
Việc phân luồng giúp tổ chức quản lý và xử lý thông tin liên quan đến tờ khai hải quan điện tử một cách hiệu quả, đảm bảo tính chính xác của dữ liệu.
Bước 5: Thông quan Trái cây Sấy khô
Thủ tục thông quan: Các thủ tục nhập khẩu và xuất khẩu trái cây sấy khô cơ bản tương tự như các mặt hàng thương mại khác. Tuy nhiên, do trái cây sấy khô là hàng thực phẩm, doanh nghiệp cần lưu ý đến các giấy tờ kiểm định chất lượng để đảm bảo hàng hóa đáp ứng các yêu cầu an toàn thực phẩm trước khi xuất khẩu.
Hy vọng thông tin này hữu ích cho bạn trong việc thực hiện xuất khẩu trái cây sấy khô. Nếu bạn thấy thông tin này có ích, hãy chia sẻ với bạn bè. Nếu có ý kiến đóng góp, chúng tôi rất mong nhận được phản hồi để hoàn thiện bài viết.
